Embargo oznacza częściowy lub całkowity zakaz handlu i współpracy z określonym krajem lub grupą krajów. W sensie ogólnym, określa się tym mianem środki dyplomatyczne nałożone przez państwo w celu uzyskania konkretnego wyniku w interesie narodowym. Embargo to instrument prawa administracyjnego, traktowany przez organizacje międzynarodowe jako szczególny środek odwetowy.
Czym jest Embargo?
Na ogół embargo uważa się za prawne bariery handlowe, obejmujące np. zakaz lub ograniczenie eksportu lub importu, nałożenie specjalnych opłat i podatków, formowanie limitów ilościowych, zamrażanie lub przejmowanie kont bankowych, aktywów i frachtów, zakaz przewozu pojazdów lub ładunków transportowych czy ograniczanie transportu wybranych produktów i technologii. Embargo wiąże się z pewnymi sankcjami ekonomicznymi, będącymi karami finansowymi i komercyjnymi stosowanymi przez dane państwo wobec innego kraju, grupy lub osoby. Obejmują one różne formy barier handlowych, ograniczeń transakcji finansowych czy taryf. Nie zawsze wynikają one z sytuacji gospodarczej państwa – mogą być nakładane także z uwagi na kwestie społeczne, wojskowe czy polityczne. Sankcje te wykorzystywane są do ociągnięcia celów zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.
Czy embargo jest skuteczne?
Embargo jest jednym z narzędzi polityki zagranicznej, wykorzystywanym przez wiele rządów. Z reguły to większy kraj narzuca sankcje mniejszym państwom, także jako środek przymusu do osiągnięcia konkretnych celów związanych z handlem. Istnieją pewne kontrowersje co do skuteczności embargo. W większości przypadków, jego nałożenie nie prowadzi automatycznie do osiągnięcia wyznaczonego celu. Wprowadzenie ograniczeń importowych w kraju importującym ogranicza konsumentom wybór towarów. Ograniczenia eksportowe prowadzą natomiast do utraty rynków w państwie docelowym, a tym samym uniemożliwiają inwestowanie na rynkach konkurencyjnych. W odpowiedzi na embargo często dochodzi do rozwoju niezależnej gospodarki. Jego skuteczność jest więc proporcjonalna do stopnia i zakresu uczestnictwa międzynarodowego.
Jakie są efekty?
Przestrzeganie embarga jest bardzo trudne dla importerów oraz eksporterów. Firmy muszą być świadome ograniczeń, które występują w docelowym miejscu wywozu. Przed importem lub eksportem do innych państw, konieczne jest zweryfikowanie występowania określonych sankcji oraz sprawdzenie regulacji. Aby zapewnić sprawną działalność importową lub eksportową, przedsiębiorstwa nierzadko muszą uzyskiwać różne licencje. Sytuację dodatkowo komplikują zmiany zachodzące w polityce poszczególnych krajów, a tym samym modyfikacje embarg. Przedsiębiorcy dawniej korzystali głównie z arkuszy kalkulacyjnych, które pozwalały na śledzenie kwestii zgodności z przychodzącymi i wychodzącymi przesyłkami. Obecnie jednak wiąże się to ze sporym ryzykiem pomyłki, dlatego stosuje się specjalne oprogramowanie wspomagające przestrzeganie szybko zmieniających się przepisów. Jeżeli w danej transakcji istnieje embargo, oprogramowanie zatrzymuje jej przebieg i przekazuje do dalszego przetwarzania.
